Pałacowa wieża.

Budowa rozpoczęła się w 1840 roku. Wieża stanowiła odrębną część połączoną z pałacem... Jeszcze na początku lat dziewięćdziesiątych XX wieku były widoczne resztki herbu na pałacowej wieży, później zostały one zdjęte... Co stało się z resztkami herbu z pałacowej wieży w Strzelcach Opolskich i co się z nimi dziś dzieje?

Plan wieży oraz stan dzisiejszy - widok od strony zachodniej.

(źródło: Gaworski M., 700 lat właścicieli strzeleckiego zamku, Strzelce Op. 2007 oraz zbiory własne)

W czasach hrabiego Renarda odrestaurowano w stylu neogotyckim strzelecki pałac, który traktował jako swoją siedzibę rodową. W tym okresie rozpoczęły się również prace budowlane, podczas których powiększone zostało zachodnie skrzydło pałacu, gdzie mieścił się gabinet hrabiego, dobudowano wieżę, a nieopodal powstała stajnia dla koni Renarda, tak zwana masztalarnia.

Widok na strzelecki pałac jeszcze bez dobudowanej wieży, pierwsza połowa XIX wieku. Obraz znajduje się obecnie na zamku w Ratyzbonie.

(źródło: Gaworski M., 700 lat właścicieli strzeleckiego zamku, Strzelce Op. 2007)

Współczesny widok na ruiny strzeleckiego pałacu, październik 2014.

(zbiory własne)

Budowa rozpoczęła się w 1840 roku. Wieża stanowiła odrębną część połączoną z pałacem na wysokości parteru i pierwszego piętra. Zbudowana została na planie kwadratu, a na wyższych piętrach przekształcona w ośmiobok. Jej wysokość wraz z hełmem wynosi 29,84 m. Wielkość wieży razem z kopułą wynosi 685 m³, a ściany mają grubość – w zależności od piętra – od 51 do 142 centymetrów. Wykonana została z cegły i kamienia. Na wysokości trzeciego piętra znajdował się balkon widokowy biegnący dookoła wieży. Schody i podesty wykonane były z desek i drewnianych belek. Kręte schody prowadziły na poziom balkonu, a od tego miejsca do wysokości zegara i podstawy hełmu były już drabiniaste. Hełm wieży miał kształt baniasty, konstrukcji drewnianej ze ściętą górną częścią, na której szczycie znajdowała się miedziana iglica. Hełm zbity był z trzech warstw desek, na których zamocowane było pokrycie wykonane z tego samego materiału. Deski miały grubość około 2,5 centymetra. Dodatkowo pokryto je ocynkowaną blachą. Do wieży prowadziły dwa wejścia. Jedno znajdowało się na zewnątrz, od strony parku, a drugie wewnątrz zamku na wysokości pierwszego piętra. Z balkonu na wieży rozciągał się piękny widok na park, miasto i posiadłość hrabiego. Podczas bezchmurnych dni można było dojrzeć zarysy odległych gór.

Wejście na wieżę było możliwe jeszcze kilka lat po II wojnie światowej, mimo tego że zamek został spalony. Dzisiaj stan wieży niestety już na to nie pozwala. Po balustradzie na balkonie pozostały tylko ozdobne wsporniki, a schody nie wytrzymały upływu czasu.

Stan wieży pod koniec lat dwudziestych XX wieku.

Wyraźnie widoczny herb Renarda, ozdobna balustrada balkonu wraz z jej podporami oraz zegar.

(źródło: fotopolska.eu)

Ruina wieży w 1964 roku.

(źródło: fotopolska.eu)

Stan dzisiejszy, październik 2014.

(zbiory własne)

Na ruinie widoczne są jeszcze fragmenty dawnego tynku, miejsce i ślady po usunięciu resztek herbu Renarda oraz ozdobne wsporniki balkonu.

(zbiory własne)

Ślady miejsca w którym znajdował się herb Renarda. Wyraźnie widoczne są dziury po kulach karabinowych.

(zbiory własne)

W połowie wysokości wieży znajdował się herb hrabiego Renarda. W styczniu 1945 roku sowieccy żołnierze urządzili sobie zawody w strzelaniu do niego. Do dziś w murze widoczne są ślady po kulach karabinowych.

Jeszcze na początku lat dziewięćdziesiątych XX wieku były widoczne resztki herbu na pałacowej wieży, później zostały one zdjęte i zabezpieczone (prawdopodobnie przez Towarzystwo WZP – Wieża, Zamek, Park) w nadziei, że nadejdzie czas w którym odnowiony wróci na swoje miejsce. Jednak jak czytamy na stronie Ministerstwa Sprawiedliwości  Towarzystwo WZP zostało wykreślone z KRS w styczniu 2009 roku.

Co stało się z resztkami herbu z pałacowej wieży w Strzelcach Opolskich i co się z nimi dziś dzieje?

Zajrzyjmy do środka przez lekko uchylone drzwi wieży znajdujące się od strony parku:

Zdjęcia wykonane przez uchylone drzwi prowadzące do wnętrza wieży.

(zbiory własne)

Materiał filmowy: 

 Tekst opublikowany po raz pierwszy na starym blogu (historian.bloog.pl) dnia 30. 10.2014  |  20:38

Bibliografia:

1. Gaworski M., 700 lat właścicieli strzeleckiego zamku, Strzelce Opolskie 2007.

2. Morawiec R., Strzelce Opolskie – dawniej i dziś. Opole 2011.

3. https://ems.ms.gov.pl/krs/danepodmiotu