Drugą,
powiedziałbym bardziej popularniejszą górką w strzeleckim parku
jest tzw. "Kaśka". Powstała ona również w czasie
rozbudowy tych terenów zielonych. Została usypana przez pracowników
tworzących stawy i strumyki w naszym parku, które miały nawadniać
rosnący tutaj drzewostan. Dokładnej daty nie znamy, ale możemy
przypuszczać, że miało to miejsce pomiędzy 1832 a 1862 rokiem.
Dziś
również, podczas prac oczyszczania i pogłębiania parkowego stawu,
część pozyskanej w ten sposób ziemi nanosi się na "Kaśkę".
Władze miejskie chcą stworzyć tutaj mały - miejskie stok
narciarski, takie głosy przynajmniej do mnie dotarły. Prace w parku
ruszyły jesienią zeszłego roku (2012), koszt inwestycji ma wynieść
blisko milion złotych, z czego 800 tys. zł. ma pochodzić z dotacji
Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
Strzelecki park jest jednym z większych w południowej Polsce, a z
powodu wpisania go do krajowego rejestru zabytków w 1984 roku,
wszystkie prace w nim prowadzone muszą być konsultowane z
konserwatorem.
Prace
w strzeleckim parku - marzec 2013 (zdjęcie zbiory
własne).
Nowy
nasyp na parkową górkę "Kaśkę" - marzec 2013
(zdjęcia zbiory własne).
Ale
wróćmy tymczasem do tematu.
Dzisiejsza
nazwa górki powstała po II wojnie światowej. Ówczesna strzelecka
młodzież nadała jej taką nazwę na cześć najpopularniejszego w
powiecie imienia kobiecego. Wówczas stał tam jeszcze zniszczony
przez radzieckich żołnierzy pomnik bogini Ceres. Wojacy podczas
wkraczania do miasta dla zabawy odstrzelili jej głowę i w takim
stanie przetrwała ona do połowy lat sześćdziesiątych XX wieku.
Później pomnik został rozebrany, gdyż podobno przeszkadzał
ówczesnym włodarzom miasta. Został tak po prostu przewrócony za
pomocą ciągnika.
Oryginalny
pomnik stał w tym miejscu od XIX wieku. Składał się z kamiennego
postumentu oraz porcelanowej figury, całość mierzyła około 4
metrów. Była to figura niewiasty, która w lewej ręce trzymała
róg obfitości, a w prawej sierp, u jej stóp zaś znajdował się
snopek zboża.
Przed
wojną wzgórze nazywane było „Templeberg”, a stojący tam
pomnik bogini Ceres umiejscowiony był w miejscu wznoszącej się tu
niegdyś antycznej świątyni. Co do jej lokalizacji w źródłach
występują sprzeczności, gdyż niektórzy twierdzą, że mogła się
ona znajdować na wzgórku tuż na południe od dużego stawu.
Wzgórze to miało również charakter widokowy, roztaczał się stąd
szeroki widok na pałac oraz parkowy krajobraz, aż po samą Górę
św. Anny.
Pocztówka
z 1905 roku przedstawiająca strzelecką boginię Ceres.
(źródło:
Strzelecki Park Miejski. Historia odkryta na nowo, Strzelce Op.
2008.)
Strzelecka
bogini Ceres.
(źródło: Strzelecki
Park Miejski. Historia odkryta na nowo, Strzelce Op. 2008.)
Zbliżenie
na porcelanową figurę bogini. (źródło:
www.nto.pl)
Ciekawostką
jest, iż podczas spaceru w 2009 roku nieopodal górki „Kaśki” w
dużym parku, kilka metrów od ścieżki znalazłem
interesujące kamienie, które były zdobione na bokach, wyglądające
jak narożniki. Na szczęście zrobiłem im wtedy zdjęcia, gdyż
przechodząc kilkakrotnie w tym miesiącu obok tego miejsca już ich
tam nie było.
Moje
przypuszczenie jest takie, że były to ostatnie fragmenty należące
do postumentu, na którym stała porcelanowa figura bogini Ceres.
Mogę to stwierdzić po porównaniu zdobienia boków kamieni z
widokówkami oraz zdjęciami przedstawiającymi ten pomnik za czasów
jego świetności.
(zdjęcia
zbiory własne - kwiecień 2009)
Ceres
w mitologii rzymskiej jest boginią wegetacji i urodzajów,
utożsamiana z grecką boginią Demeter (boginią płodności,
rolnictwa i urodzaju, kwitnienia i owocowania). Uczyła ludzi życia
w harmonii z matką Ziemią, a dla tych, którzy jej nie szanowali
była surowa. Uczestniczyła w sumiennym zbieraniu plonów oraz w
obchodzeniu się z nimi. Uczyła sumienności, metodyczności i
odpowiedzialności. Pełniła również ważne funkcje państwowe i
to u niej przyrzekano przestrzegać przepisów obowiązujących praw
i zwyczajów, być sumiennym i obowiązkowym. Na początku V wieku
p.n.e. zbudowano w Rzymie ku czci Ceres świątynię u podnóża
wzgórza Awentyn.
Kult
Ceres był popularny wśród plebejuszy, jej
święto Cerialia (Ceriales)
obchodzono 12 kwietnia. W trakcie uroczystości ofiarowano bogini
pierwsze snopki zbóż. Ludzie przebierali się w białe stroje, a
biedni dostawali poczęstunek na koszt państwa. Jej kult szerzący
się zwłaszcza wśród kobiet, zyskał potem pewne rysy mistyczne.
Antycznych rzeźb i obrazów Ceres zachowało się bardzo mało i w
dodatku niezbyt wysokiej klasy artystycznej; do wyjątków
należy Ceres w
Museo Nazionale Romano w rzymskich Termach (prawdopodobnie z początku
naszej ery). Nowożytni artyści też przedstawiali ją bardzo
rzadko. Jednak w późniejszym okresie jej posągi zaczęły być
popularne w pałacowych i zamkowych parkach.
Rysunkowe
przedstawienie greckiej bogini Demeter (z lewej) i rzymskiej Ceres (z
prawej).
(źródło:
www.czasduszy.pl)
W
jednym z artykułów, który ukazał się we wrześniu 2011 roku w
Nowej Trybunie Opolskiej wyczytałem, że pomnik bogini Ceres ma być
odrestaurowany, jednak do dnia dzisiejszego nic więcej o tej sprawie
nie wiadomo. Pomysł taki zgłosił radny miasta Jerzy Korwin –
Małaczyński, jego zdaniem prace powinny zostać zakończone w
przeciągu dwóch lat. Renowacja, a raczej stworzenie repliki jest
bardzo możliwe, gdyż do dnia dzisiejszego zachowały się widokówki
oraz zdjęcia przedstawiające ówczesną figurę. Inwestycja zapewne
kosztowna, mogłaby pochłonąć dziesiątki tysięcy złoty. Może
doczekamy jej realizacji w niedalekiej przyszłości.
Tekst
opublikowany po raz pierwszy na starym blogu (historian.bloog.pl)
dnia 10. 03.2013 | 23:10
Bibliografia:
1.
Kraus D., Park krajobrazowy w Strzelcach Opolskich – przeszłość,
teraźniejszość, przyszłość [w:] Kalendarz Strzelecki 2001,
Strzelce Op. 2001.
2.
Smoleń S., T., Strzelce Opolskie. Miasto i kościół na przełomie
wieków. Strzelce Op. 2008
3.
Strzelecki Park Miejski. Historia odkryta na nowo, Strzelce Op. 2008.
4.
http://www.radio.opole.pl/2012/pazdziernik/wiadomosci/odnowa-stawu-w-parku-w-strzelcach-op-za-pol-miliona-zl.html
5.
http://www.strefabiznesu.nto.pl/artykul/strzelce-opolskie-park-bedzie-odnowiony-82651.html
6.
http://www.nto.pl/apps/pbcs.dll/article?AID=/20110906/POWIAT10/770996574
7.
http://www.czasduszy.pl/aktualnosc-X__Ceres_i_cechy_znaku_Koziorozca-12624567167845.html
Komentarze
Prześlij komentarz