Rezerwat przyrody "Boże Oko"

Był to 28 października 2012 roku, gdy w niedzielne popołudnie wybraliśmy się czteroosobową grupą do Czarnocina na spacer po tamtejszym rezerwacie przyrody „Boże Oko”, który jest częścią parku krajobrazowego „Góra św. Anny”. Znajduje się on na terenie powiatu Strzelce Opolskie, gmina Leśnica i należy do nadleśnictwa Strzelce Opolskie.

Rezerwat przyrody "Boże Oko". Położenie geograficzne: N 50° 26' 23,79"; E 18° 15' 6,03"

(źródło:http://przyrodaslaska.pl)

Wjeżdżając do wioski i jadąc dalej ul. Wiejską po kilku metrach zauważamy po lewej stronie miejsce parkingowe przy tutejszym strumieniu Łąckiej Wody, nad którym wybudowany jest drewniany mostek. Właśnie w tym miejscu zaczyna się rezerwat „Boże Oko”. Po przekroczeniu owego mostku zaczyna się nasza trasa spacerowa. Idziemy główną ścieżką prowadzącą pod niewielkie wzniesienie. Po prawej stronie mijamy opuszczony domek. Idąc dalej pod górkę mijamy obraz św. Anny oraz przymocowane do drzew stacje drogi krzyżowej, która kończy się przy kapliczce „Boże Oko”. Obraz, który znajduje się wewnątrz kapliczki namalował pan Grzegorz Bogdoń z Leśnicy.

Nazwa rezerwatu wywodzi się od starej, leśnej kapliczki, która tam się znajduje.

Według jednej z legend właśnie w miejscu, w którym stoi kapliczka miała się objawić kilkakrotnie św. Anna. W czasie jednego z takich objawień zaobserwowano, że udaje się Ona w kierunku Góry św. Anny (która wówczas nosiła nazwę góry św. Jerzego), gdzie właśnie tam – ze swojej góry obserwowała wszystkich mieszkańców. Właśnie w celu upamiętnienia tego wydarzenia wybudowano na wzniesieniu w lesie w XV wieku kapliczkę, która ukierunkowana została w stronę Góry św. Anny. Wg podań legenda ta pochodzi z ok. 1485 roku.

Istnieje również inna legenda, a mianowicie pewien leśniczy chodził po czarnocińskim lesie wraz ze swoim psem, który kilkakrotnie sam powracał w to samo miejsce. Zaciekawiony takim postępowaniem swojego pupila udał się za nim i jego oczom ukazał się trójkątny symbol Bożego Oka.

Boże Oko jest symbolem Opatrzności Boskiej, która towarzyszy człowiekowi przez całe życie – od narodzin aż po śmierć. Jak mówią mieszkańcy, od niepamiętnych czasów zawsze przed Wielkanocą chodzi się ze wsi do kapliczki z tzw. klekotkami.

Następnym celem naszej wyprawy była znajdująca się w tymże rezerwacie mogiła polskich, nieznanych i rozstrzelanych uczestników III powstania śląskiego. Z miejscem tym również związana jest pewna legenda. Tutejsi mieszkańcy wioski wierzą, że w księżycowe noce pojawiają się w lesie duchy pomordowanych powstańców, dlatego też po zapadnięciu zmroku odradzają odwiedzania tego miejsca.

Nim jednak tam dotarliśmy, musieliśmy przejść bardzo duży kawał drogi. Idąc wyznaczonymi ścieżkami, mijając wiele pomników przyrody, przechodząc obok wąwozów, których wysokość sięgała nawet do 30 metrów zachwycaliśmy się pięknem tutejszej przyrody, bo przyznać muszę iż pierwszy śnieg, który spadł w tym roku na jesienne, bukowe drzewa stworzył naprawdę cudowne widoki. Chodziliśmy tak, rozmawialiśmy i podziwialiśmy – nie ma lepszego wypoczynku! Szkoda, że rezerwat ten jest tak bardzo rzadko odwiedzany przez turystów.

Rezerwat przyrody „Boże Oko” w Czarnocinie został powołany w 1997 roku, zajmuje powierzchnię 57,31 hektara. Został on utworzony w celu ochrony starodrzewu bukowego, którego wiek szacuje się na 135 – 155 lat, jak również ze względów naukowych i dydaktycznych. Buki osiągają tam wysokość ok. 30 – 32 metrów, a ich pierścienie mają ok. 50 – 60 centymetrów. Poza bukami w warstwie drzew rosną: modrzew, świerk, grab, brzoza i sosna. W warstwie podszytu: podrost głównie buka, bez czarny i bez koralowy. Rzeźba terenu jest urozmaicona: wzniesienie sięgające 295 m n.p.m., suche dolinki, głębokie parowy, leje krasowe.

Teren ten ze względu na swoje bardzo interesujące położenie, już od XVI wieku budził zainteresowania botaników, którzy w całym okresie historycznym odnotowali liczne stanowiska gatunków uchodzących dziś za rzadkie, ginące lub podlegające prawnej ochronie. W okresie przedwojennym odnotowano ok. 30 takich stanowisk.

Na terenie rezerwatu wyróżniono trzy zbiorowiska roślinne:

kwaśna buczyna niżowa,
żyzna buczyna sudecka,
żyzna buczyna niżowa.

Oznaczono 119 gatunków roślin naczyniowych, w tym 7 prawnie chronione:

buławnik wielkokwiatowy,
bluszcz pospolity,
kruszczyk szerokolistny,
konwalia majowa,
przytulia wonna,
kopytnik pospolity,
kalina koralowa,

Zewidencjonowano również chronionego grzyba – soplówkę gałęzistą.

Taka ciekawostka:

Buławnik wielkokwiatowy to gatunek byliny należący do rodziny storczykowatych. Podobnie jak inne storczyki, od początku swego istnienia jest on uzależniony od odpowiedniego gatunku grzyba. Jego mikroskopijne nasiona pozbawione są substancji pokarmowych, dlatego do ich wykiełkowania konieczny jest grzyb, który w pierwszej fazie rozwoju rośliny dostarcza jej substancji pokarmowych. Również w późniejszym życiu gatunek ten nie jest zdolny do samodzielnej egzystencji i pozostaje w ścisłej symbiozie z grzybem. Dlatego storczyki rosną tylko tam, gdzie znajdą odpowiedniego symbionta.

W rezerwacie występują również gatunki, które są zagrożone w skali regionu, a są to: czerniec gronkowy, fiołek przedziwny, jarzmianka większa, lepiężnik biały, przetacznik górski.

Fauna rezerwatu jest niestety słabo poznana, ale występuje tu m. in.: jeleń, dzik, sarna, lis, zając, borsuk, kuna leśna, wiewiórka, jeż, a z ptaków: myszołów,kruk, jastrząb, dzięcioł czarny, dzięcioł zielonosiwy, gołąb grzywacz.