Tempelberg - Obrowiec i templariusze.

w dniu

Znając legendy i ustne podania na temat Tempelbergu położonego nieopodal Obrowca w powiecie krapkowickim udaliśmy się w słoneczną sobotę 14 grudnia 2013 roku zbadać osobiście ten temat. Ku naszemu „zaskoczeniu” nie zastaliśmy tam ani duchów ani żadnych tajemniczych dźwięków. Byliśmy na miejscu około godziny 11.30 i przez całe następne 1,5 godziny bacznie obserwowaliśmy teren jednocześnie zwiedzając go – nie zauważyliśmy niestety nic.

Legendy i opowieści na temat Tempelbergu:
1. Jeszcze ok. XIII wieku jedynym kościołem w pobliżu Obrowca był klasztor na Świętej Annie, skąd przed Wielkanocą jeden z ojców miał zwyczaj jeździć za Odrę, w okolicę Żużeli, Brożca i Straduni. Głosił kazania i udzielał Komunii. Raz kiedy wracał, templariusze z Tempelbergu napadli na niego i ukradli mu monstrancję oraz kielich. Ojciec przeklął miejsce, w którym dokonano rabunku i grodzisko miało się zapaść.
2. Kiedyś w południe widywano tam „psa, który miał w pysku ogień”. Krąży pogłoska, że pies ma na szyi zawieszony klucz. Jeśli ktoś ten klucz zerwie, zamek Templariuszy stanie na nowo.
3. Rolnicy pracujący na polach w pobliżu Tempelberga słyszęli około południa głosy, coś jakby walenie łańcuchami o drzewo, widzieli dzieci biegające dookoła ogniska. Po ponownym spojrzeniu nic już tam nie było.4. Mówi się, że ludzie nie mogli znaleźć wyjścia z Tempelbergu.
5. Mieszkańcy opowiadają że kiedyś lokalni poszukiwacze skarbów wykopali schody na terenie grodziska. Jednak następnego dnia schody zniknęły, a miejsce wykopalisk wyglądało na nienaruszone.
6. Z dziwnymi wydarzeniami związana jest Nikola Fait, której historię możemy poznać tutaj: https://www.paranormalium.pl/duch-z-tempelbergu-artykul-z-kuriera-krapkowickieg,396,16,artykul.html


Obrowiec – niewielka miejscowość znajdująca się nieopodal Gogolina w powiecie krapkowickim. Od Strzelec Opolskich dzieli ją odległość niecałych 22 kilometrów.
Miejscowość ta po raz pierwszy wzmiankowana jest w 1352 roku. W odległości około 200 metrów od koryta rzeki Odry znajdują się dziś pozostałości po grodzisku z XIII – XV wieku, którym rzekomo mieli władać templariusze. W późniejszych wiekach rycerski majątek w Obrowcu zmieniał wielokrotnie swoich właścicieli. Ostatnim z nich był Justin von Kom (do roku 1945). W latach 1869 – 1884 został wybudowany w Obrowcu duży, neobarokowy kościół św. Jana Chrzciciela.

Owe ślady po dawnym grodzisku nazywane są przez mieszkańców „Tempelbergiem”, w dosłownym tłumaczeniu „górą templariuszy”. Prowadzone na tym terenie badania archeologiczne potwierdziły ślady obecności osadnictwa ludzi w grodzisku.Nieco informacji na temat dokonanych w tym miejscu odkryć znajdziemy tutaj: http://archiwum.gogolin.pl/201/wykopaliska-w-obrowcu.html oraz http://gogolin.pl/641/obrowiec-wiecej.html

Na stronie internetowej Narodowego Instytutu Dziedzictwa – zabytek.pl (nowoczesna strona na temat polskich zabytków), znajdziemy wszelkie informacje dotyczące tego stanowiska – grodziska w Obrowcu. 
Opracowanie to stworzyła pani Ewa Kalbarczyk - Klak, z oddziału terenowego NID w Opolu.
Zainteresowanych zapraszam na: https://zabytek.pl/pl/obiekty/obrowiec-grodzisko (dostęp: 27.03.2019).

(źródło: www.mapy.geoportal.gov.pl)



Początki historii o Templariuszach sięgają roku 1118 (część historyków uważa jednak, że było to rok lub dwa lata później), kiedy to w Jerozolimie powstał Zakon Ubogich Rycerzy Chrystusa i Świątyni Salomona.Nazwa zakonu pochodzi od łacińskiego słowa templum – świątynia, w pobliżu dawnej świątyni Salomona w Jerozolimie znajdowała się ich siedziba. Jednak nie będę się tutaj rozpisywał na ten temat, gdyż dostępna jest bardzo szeroka i bogata literatura, do której odsyłam wszystkich zainteresowanych.

Chciałbym jednak napomknąć o pojawieniu się templariuszy na ziemiach polskich.
Otóż za datę ich przybycia tutaj historycy przyjmują 1155 rok, kiedy to książę Henryk Sandomierski (syn Bolesława Krzywoustego) przywiózł ich (zaprosił) z wyprawy krzyżowej.
Templariusze otrzymali wówczas w nadaniu Opatów wraz z szesnastoma przyległymi wsiami na ziemi sandomierskiej.
Natomiast w roku 1226 dzięki staraniom Henryka Brodatego pierwsi templariusze osiedlili i się w Oleśnicy Małej koło Oławy na Śląsku, gdzie założyli pierwszą na tych ziemiach komandorię. Kolejna komandoria miała powstać właśnie w miejscowości Obrowiec nieopodal Gogolina i Krapkowic. Komandoria ta miała charakter obronny. Prawdopodobnie rycerze przebywali również na zamku w Rogowie Opolskim, Krapkowicach oraz na zamku w Otmęcie, po którym dziś zostały niewielkie ruiny. W całości zachowała się jedynie jego wieża, która jest obecnie integralną częścią kościoła parafialnego. Istnieją legendy, które mówią że zamki w Rogowie i Otmęcie łączył podziemny korytarz. Prawdopodobnie istniał on faktycznie, gdyż w każdej komandorii budowano korytarz, którym przy dużym zagrożeniu można było się bezpiecznie ewakuować. Kilka z takich korytarzy miało nawet po kilka kilometrów i łączyły się z inną komandorią. Obrowiec, Rogów, Krapkowice i Otmęt mogły więc wspólnie tworzyć jedną scaloną komandorię. Nie możemy również od razu wykluczyć że były one połączone taką siecią korytarzy, gdyż miejscowości te nie są znowu aż tak bardzo od siebie oddalone. Legendy wspominają również o Prudniku, gdzie templariusze mieli zbudować pierwszy drewniany zamek.

Szacuje się, że w Polsce w okresie największego rozwoju zakonu liczba templariuszy mogła wynosić od około 150 do 200 rycerzy. Byli to głównie rycerze z różnych krajów Europy z przeważającą liczbą templariuszy pochodzenia niemieckiego.
Templariuszom przypisuje się znaczący wkład w wprowadzenie na nasze ziemie nowych rozwiązań technicznych, takich jak np. zainstalowanie na młynach należących również do cystersów kół wodnych, budowanie wiatraków na wzór niderlandzki, upowszechnienie trójpolowej uprawy ziemi, rozwój sadownictwa oraz warzywnictwa. Templariusze wprowadzili również jako pierwsi usługi finansowe i bankowe, które były prawie identyczne z występującymi w dzisiejszych czasach.
Nie wszyscy Templariusze zostali aresztowani październikowej nocy 1307 roku. Część z nich znalazła schronienie w Hiszpanii i Portugalii. Zakon prawie od razu przekształcił się w tajne stowarzyszenia, znane są nazwiska mistrzów aż po XVIII wiek. Templariusze nie zniknęli, istnieją do dziś i są chyba najbardziej zagadkową organizacją na świecie.


Wróćmy jednak do Obrowca.
W bliskim sąsiedztwie Odry znajduje się kilkupoziomowe wzniesienie otoczone widocznymi wałami i fosą, która do dziś miejscami wypełniona jest wodą. Wzniesienie porośnięte jest dębami i grabami. Od strony Odry wał zanika na odcinku kilku metrów, prawdopodobnie w tym miejscu mogła znajdować się brama wjazdowa. Napotykamy również pojedyncze bloki wapienne, które nie są spotykane na sąsiadujących polach, co może świadczyć o tym, że były tu kiedyś budynki zbudowane przynajmniej częściowo z kamienia wapiennego. Budowle templariuszy w naszym regionie nie były dużymi fortecami, lecz grodziskami lub typowymi folwarkami. Specyfika naszej topografii skłoniła templariuszy do budowania obiektów obronnych na bagnach, moczarach, czy zakolach rzek. Tylko przy budowie kaplic i kościołów stosowano formy przyjęte na Zachodzie.









Zdjęcia zbiory własne, grudzień 2013; fot.: Cristoforo.



Zapraszam również do zapoznania się z materiałem video, który powstał podczas wizyty na Tempelbergu:






Opublikowane po raz pierwszy na starym blogu (historian.bloog.pl) dnia 30. 12.2013  |  21:07





Bibliografia:

  1. Bauer M., Templariusze: mity i rzeczywistość, Wrocław 2003.
  2. Bischof M., Jama A., Krzyżanowska J., Majewska E., Piosek M., Projekt I: Zakon Templariuszy. Praca kółka historycznego strzeleckiego LO im. W. Broniewskiego, Strzelce Opolskie 2007.
  3. Jackowski A., Podżorska H., Duch z Tempelbergu [w:] Kurier Krapkowicki nr 112.
  4. Kaźmierczyk J., Macewicz K, Wuszkan S., Studia i materiały do osadnictwa Opolszczyzny wczesnośredniowiecznej, Opole 1977.
  5. Melville M., Dzieje templariuszy, Warszawa 1991.
  6. Młynarska H., Legendy, podania i opowieści historyczne z Głogówka i okolic.
  7. Mücke E., Ist die Burg Ottmuth eine Tempelherrngrundung? [w:] Gross Strehlitzer Heimatkalender für das Jahr 1937.
  8. Pernoud R., Templariusze, Gdańsk 1995.
  9. Spałek K., Templariusze na Opolszczyźnie [w:] Gazeta Wyborcza wydanie z 15.07.2005 r.
  10. Szulc J., Tempelberg. Tajemnica Obrowca, Krapkowice 2012.
  11. Tomczak E., Mało znane warownie Górnego Śląska, Katowice 2012
  12. Vermehren, Der “Kopietz” oder Tempelberg bei Oderwitz, Oberschlesien, 1908-1909.
  13. Zieliński A., Tajemnice polskich templariuszy, Warszawa 2003.

Strony internetowe:
  1. https://zabytek.pl/pl/obiekty/obrowiec-grodzisko
  2. http://www.zdzieszowice.co/ciekawe-miejsca/ciekawostki-okolicy/408-tempelberg
  3. http://www.annaland.pl/turystyka/ciekawostki/lokalne-legendy/gora-templariuszy#/ciekawostki/lokalne-legendy/gora-templariuszy
  4. http://edu.gazeta.pl/edu/h/Templariusze
  5. http://www.armagedonuczas.fora.pl/zakazana-historia,10/templariusze,42.html
  6. http://pik.kielce.pl/page/2554/article/1/













Komentarze

Prześlij komentarz